Szkolenie opiera się na koncepcjach opracowanych przez Sally Goddard z Wielkiej Brytanii. Nasza trenerka jest jedynym polskim specjalistą z uprawnieniami do prowadzenia tego rodzaju kursu.
Informacje o podstawach teoretycznych programu oraz badaniach potwierdzających jego skuteczność.
Wspomaganie rozwoju dzieci ze specyficznymi trudnościami w nauce - integracja odruchów według Sally Goddard
Wyniki badań przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii potwierdzających skuteczność stosowania programu ćwiczeń neurorozwojowych.
Wprowadzenie
Zwiększa się ilość dowodów potwierdzających od dawna stawianą teorię, że osiągnięcia szkolne mają związek z kontrolą równowagi, zdolnościami ruchowymi i integracją wczesnych odruchów. Obecnie nie tylko wielu nauczycieli może dostrzec tę zależność, ale również istnieją serie badań prowadzonych od siedmiu lat, które zarówno potwierdzają te teorie, jak i pokazują, że w takich przypadkach nie jesteśmy bezsilni. Poprawa jest możliwa dzięki wykonywaniu codziennego, prostego programu ćwiczeń, który zajmuje około 10 minut dziennie i może być realizowany między innymi w szkole.
Program opracowany przez Instytut Psychologii Neurofizjologicznej (The Institute for Neuro-Physiological Psychology - INPP) w Chester w Wielkiej Brytanii został oparty na programie ćwiczeń, który jest stosowany przez INPP w praktyce klinicznej od lat 70-tych ubiegłego wieku. W ostatnich latach program został lepiej przystosowany do codziennego ćwiczenia, dzięki korzystaniu z niego w szkołach przez większe grupy dzieci.
Program wymaga codziennego wykonywania serii ćwiczeń rozwojowych, opartych na ruchach naturalnie wykonywanych przez rozwijające się dziecko podczas pierwszego roku życia. Jedną z podstawowych różnic pomiędzy programem INPP i wieloma innymi programami stosowanymi w celu poprawienia koordynacji i równowagi (takimi jak Gimnastyka Mózgu czy Program Dore) jest fakt, że program ćwiczeń INPP rozwija najbardziej podstawowe (pojawiające się jako pierwsze) umiejętności w zakresie równowagi.
Wszystkie ćwiczenia wykonywane są na podłodze i pomagają rozwijać właściwe ustawienie głowy w stosunku do ciała (jest to podstawa prawidłowej postawy ciała), zdolność korzystania z prawej i lewej strony ciała oraz górnej i dolnej części ciała w różnych sytuacjach (jest to podstawa dla dobrej koordynacji ruchowej). Dopiero wtedy, gdy dziecko jest w stanie wykonywać te bardzo proste ruchy w sposób automatyczny, można przejść do powtarzania ruchów bardziej skomplikowanych. Dzięki wykonywaniu naturalnych ruchów w sekwencji rozwojowej poprawa koordynacji staje się raczej zintegrowaną funkcją niż tylko umiejętnością, która została wyuczona dzięki praktyce. Umiejętności, które rozwinęły się dzięki praktyce, nie są odpowiednio wykorzystywane w nowej życiowej sytuacji.
Seria badań, przeprowadzonych w celu potwierdzenia skuteczności Zestawu Testów INPP oraz Programu Ćwiczeń Rozwojowych INPP, analizowała następujące zagadnienia:
Zidentyfikowanie dzieci, które są w grupie ryzyka obniżonych osiągnięć szkolnych.
Poprawa niedojrzałych odruchów, równowagi, koordynacji i ruchów oczu dzięki codziennemu wykonywaniu ćwiczeń.
Poprawa edukacyjnych osiągnięć dzieci, które mają specyficzne trudności z nauką będące bezpośrednim rezultatem niedojrzałych umiejętności ruchowych.
Wyniki badań
Pierwsze pilotażowe badania przeprowadzone zostały w 2000 i 2001 roku w dwóch szkołach podstawowych - w Leicester i Birmingham. Badania te wykazały znaczną poprawę w wynikach testów sprawdzających odruchy, równowagę i koordynację u dzieci, które brały udział w programie ćwiczeń w porównaniu do dzieci z grupy kontrolnej. W pierwszej ze szkół dzieci z grupy eksperymentalnej (wykonującej ćwiczenia) osiągnęły, podczas 9 miesięcy badań, dwudziestotrzymiesięczny postęp w zakresie czytania, a dzieci z grupy kontrolnej dwunastomiesięczny. W drugiej szkole po siedmiu miesiącach badań dzieci z grupy eksperymentalnej zrobiły czternastomiesięczny postęp w technice czytania i rozumieniu tekstu w porównaniu do grupy kontrolnej, w której dzieci zrobiły ośmiomiesięczny postęp.
Tendencja ta została potwierdzona w badaniach zakończonych w grudniu 2004 roku obejmujących 90 dzieci ze szkoły podstawowej w Derbyshire. Wszystkie dzieci były testowane przy użyciu Zestawu Testów INPP i były podzielone na trzy grupy: pierwsza grupa obejmowała trzydziestkę dzieci, które codziennie przez cały rok szkolny wykonywały ćwiczenia z programu INPP, druga grupa obejmowała trzydziestkę dzieci, które przez cały rok codziennie wykonywały ćwiczenia ogólne, podczas gdy trzecia grupa obejmowała trzydziestkę dzieci, które przez cały rok szkolny nie wykonywały żadnych dodatkowych ćwiczeń. Raport końcowy stwierdza, że "jest znaczna zależność pomiędzy wykonywaniem ćwiczeń z programu dojrzewania i wygaszania odruchów opracowanego przez INPP, a rozwojem koordynacji, równowagi, zdolności wzrokowo-motorycznych i słuchowych u niemal wszystkich dzieci niezależnie od obecnych wyników szkolnych, chociaż największą poprawę zaobserwowano u dzieci o najniższych osiągnięciach szkolnych. Ćwiczenia ogólne także pozytywnie wpłynęły na postępy dzieci - poprawa była dwukrotna w stosunku do dzieci z grupy kontrolnej, ale dwa razy mniejsza niż u dzieci z grupy ćwiczeń rozwojowych. Dzieci, które wcześniej miały znaczne trudności z nauką, które nie zmniejszały się na skutek terapii, osiągnęły znaczny postęp w czytaniu. Były to dzieci z grupy ćwiczeń INPP."
Duża seria badań została zakończona w 2003 roku w północno-zachodniej Irlandii. Brało w nich udział 672 dzieci z siedmiu szkół. Badania sprawdzały, czy jest jakaś zależność pomiędzy oznakami niedojrzałości rozwojowej i niskimi umiejętnościami szkolnymi u dzieci w wieku 4-5 lat oraz czy program INPP jest skuteczny w poprawie równowagi, koordynacji i umiejętności piśmienniczych u dzieci w wieku 8-9 lat.
Podsumowanie
Wyniki badań sugerują, że w szkołach są dzieci, których obecne trudności z nauką są rezultatem niedojrzałych umiejętności ruchowych. Te dzieci są w grupie ryzyka, że zostaną "zagubione w systemie". Niektóre z nich starają się wystarczająco, podczas gdy starania pozostałych są mniejsze niż oczekiwania względem nich i w związku z tym nie kwalifikują się do tego, by otrzymać dodatkowe wsparcie. Wiele z tych dzieci mogłoby mieć lepsze osiągnięcia, gdyby fizyczna natura ich trudności została zdiagnozowana i poddana terapii. Ponadto wszystkie badania pokazały tendencję, że dzieci, które na początku programu miały największe trudności z nauką, na końcu programu osiągnęły największą poprawę zarówno w testach rozwojowych, jak i testach umiejętności szkolnych. Były to te same dzieci, które najczęściej miały niskie osiągnięcia przy tradycyjnych metodach reedukacyjnych.
Dodatkowo, jako rezultat wykonywanych ćwiczeń z programu INPP, nauczyciele zgłaszali poprawę koncentracji i zachowania. Dzieci, które wcześniej łatwo wpadały w frustrację i poddawały się przy zadaniach, które sprawiały im trudność, miały tendencję do niszczenia wszystkiego lub niski szacunek dla cudzych uczuć, wykazały znaczną poprawę wytrwałości i rozwagi.
Raport jednej ze szkół stwierdza, że "dzieciom odpowiadała codzienne dyscyplina wykonywania porannych ćwiczeń. Okazały się one zarówno wyciszające, jak i energetyzujące i dzieci były niezadowolone, gdy niespodziewanie rutyna ta była przerwana. Nie ma wątpliwości, że pomimo ciągłego tłoku w miejscu ćwiczeń (szkolna sala), sesje, poświęcone wykonywaniu tych ćwiczeń, tworzyły atmosferę nie często spotykaną w napiętym planie dnia szkoły, która była dostrzeżona przez kilkunastu szkolnych wizytatorów."
Literatura polecana
Goddard Blythe Sally, Harmonijny rozwój dziecka, świat Książki, Warszawa, 2006.
Goddard Sally, Odruchy, uczenie i zachowanie, MINRRiIO, 2004.
Czas trwania: 12 godzin zegarowych, dwa dni (weekend)
Miejsce i termin: do ustalenia z grupą
Koszt uczestnictwa: 320 zł/os
Prowadząca: Maria Matuszkiewicz-Górska
Oczywiście nasi trenerzy dojeżdżają do Państwa placówki.
Maksymalna liczba uczestników - 20 osób, minimalna - 12 osób. Uczestnicy otrzymują certyfikaty uprawniające do pracy tą metodą.
